Фаъолияти Агентии обуҳавошиносӣ дар самти обсанҷӣ

 Ҷиҳати омӯзиши реҷаи обшиносии объектҳои обӣ (дарёҳо ва кӯлҳо) ва ҳисоби захираи обҳои рӯизаминии ҷумҳурӣ дар Агентии обуҳавошиносӣ 98 дидбонгоҳҳои обченкунӣ фаъолият мекунанд. Дар ин дидбонгоҳҳо мушоҳидаи сатҳ ва сарфи об, ҳарорати об ва ҳаво, инчунин ҳолати объектҳои обӣ гузаронида мешавад.

Қабули қатъномаи Созмони Милали Мутаҳид, ки бо пешниҳоди бевоситаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон мӯҳтарам Эмомалӣ Раҳмон оид ба «Даҳсолаи байналмилалии амал «Об барои рушди устувор, солҳои 2018-2028» роҳандозӣ гардидааст, моро водор месозад, ки дар баҳрабардорӣ аз манобеи обӣ, аз беҳтарин ва пешрафтатарин фановариҳо рӯи кор гирем.

Маълумотҳои обсанҷии дар ин дидбонгоҳҳо бадастомада ба Агентӣ ворид гардида, баъди санҷиш ва коркард шарҳи вазъи обнокии дарёҳои ҷумҳурӣ омода карда мешавад, ки он дар бюллетени обуҳавосанҷии ҳаррӯза ҷой дода мешавад.

Инчунин ҳар даҳрӯза ва дар анҷоми моҳ маълумотҳои аз дидбонгоҳҳои обченкунӣ воридшуда, таҳлил карда шуда, шарҳи обнокии даҳрӯза ва моҳонаи дарёҳои ҷумҳурӣ омода мегарданд.

Барои беҳтар намудани корҳои сарфи обченкунӣ дар Агентӣ таҷҳизоти замонавии профилографи акустикӣ-доплерии (ADCP) харидорӣ гардидааст, ки натиҷаи ченкуниҳои ин асбоб ба воситаи барномаи махсуси компютерӣ коркард карда мешавад.

Расми 1. Ченкунии сарфи об бо истифода аз таҷҳизоти  профилограф

Барномаи махсуси компютерии "Реки-Режим" ҷиҳати коркарди маълумотҳо, омода ва нашри Солномаи обшиносӣ, ки як қисми Кадастри давлатии об доир ба қисмати захираҳои обҳои рӯизаминии  Тоҷикистон мебошад, ҷорӣ карда шуд. Дар самти пешгӯиҳои гидрологӣ методикаи нави баҳодиҳии дурустии пешгӯиҳои обсанҷӣ ба роҳ монда шуда, бо истифода аз ин методика дурустии пешгӯиҳо арзёбӣ карда мешаванд. Айни замон чунин пешгӯиҳои обсанҷӣ дар Агентӣ бароварда мешаванд: пешгӯиҳои кутоҳмуддат  (шабонарӯзӣ ва даҳрӯза), пешгӯиҳои дарозмуддат (моҳона, семоҳа ва барои давраи вегетатсия), огоҳӣ оиди баландшавии об ва сар задани обхезӣ (аз 1 то 3 рӯз).

   Барои мониторинги фосилавии майдони қабати барфпӯш дар болооби ҳавзаи дарёҳои ҷумҳурӣ истифодабарии модели “MODSNOW” ба роҳ монда шудааст. Модели мазкур маълумотҳои моҳвораи “MODIS”-ро коркард намуда, майдони қабати барфпӯшро дар болооби ҳавзаи дарёҳо муайян мекунад. Дар асоси маълумотҳои бадастомада аз тарафи мутахассисон методикаи пешгӯиҳои сарфи оби моҳона  ва пешгӯи сарфи оби мавсими вегетатсия барои дарёҳои асосии ҷумҳурӣ таҳия  мегардад.

Инчунин аз Системаи минтақавии иттилоотӣ ва ташхиси арзёбии хатари обхезиҳои босуръат рушдёбанда  (CARFFG) истфода бурда мешавад, ки ҳадафи асосии ин система аз пешниҳоди роҳнамоии иттилоотӣ дар реҷаи вақти воқеӣ дар бораи хатари эҳтимолияти обхезиҳои хурди босуръат рушдёбанда иборат аст.

Ҳамаи ин тадбирҳо ва дигар нақшаҳое, ки Агентӣ барои рушди соҳаи обуҳавошиносӣ дорад ба паст гардонидани хавфи офатҳои табиӣ, идоракунии оқибатҳои тағйирёбии иқлим ва рушди соҳаҳои иқтисодиёт аз ҷумла, кишоварзӣ, хоҷагии об, энергетика ва нақлиёт мусоидат хоҳад намуд.